| Skład zespołu: Antonina Banaś Jan Chołody Filip Andrzej Jagaciński Aleksandra Kledzik Aleksandra Knapik Martyna Kokowska Anna Maria Komasa Michał Gabriel Kossowicz Maja Maria Lewandowska Mikołaj Macieja Ksawery Stefański Franciszek Synoradzki Hubert Synoradzki Zofia Helena Szmania Opiekun zespołu: Anna Kasperkowiak Nazwa szkoły: Szkoła Podstawowa przy Zespole Szkół Powszechnych im. Pierwszych Piastów w Damasławku Zajęcia pozalekcyjne: Wielkopolska Akademia Talentów |
Nasz projekt zatytułowaliśmy „ Zwyczaje i obyczaje na Pałukach”.- Tradycja- Godność – Duma stały się naszym hasłem przewodnim. Grupa projektowa składała się z czternaściorga dzieci. Pomysł, aby pracować wokół tego projektu narodził się stąd, że mieszkamy na terenach, na których zwyczaje pałuckie są mocno zakorzenione w starszym pokoleniu, natomiast nie są kultywowane przez dzieci i młodzież. Chcieliśmy ocalić je od zapomnienia.
Izba pałucka
Naszą pracę zaczęliśmy od adaptacji sali lekcyjnej na izbę pałucką. Przy pomocy rodziców stworzyliśmy staropolską chatę, a w niej znalazły się : stare ławy, piec, stare łóżko z siennikiem ze słomy, haftowaną, płócienną pościelą, miska ze stojakiem, okrągły stół, krzesła, stara półka z haftowanymi makatkami, szafa, szafinierka, maszynka do mięsa, maszynka do chleba, gliniane naczynia, sztućce, weka z przetworami, zioła, obrazy, walizki, pająki bożonarodzeniowe, przybory toaletowe, węglarka, kołowrotek, stara maszyna do szycia. Uwielbialiśmy to miejsce. Szczególnie w zimowe wieczory. Wówczas nasza grupa przy zapalonej naftowej lampie siedziała na ławach popijała ziołową herbatkę i opowiadała legendy pałuckie. Nie zabrakło ludowych przyśpiewek i opowieści o dawnych czasach zasłyszanych od naszych babć.
Sprzęt multimedialny
Ciekawi otrzymanego sprzętu multimedialnego odwiedziliśmy salę informatyczną. Nasz informatyk opowiedział nam o sprzęcie, nauczył obsługiwania kamery, pracy z mikrofonem i światłami. Wybraliśmy osoby odpowiedzialne za obsługę sprzętu, które pod pilnym okiem doświadczonego informatyka uczyły się montażu filmów i obróbki zdjęć. Wybrane osoby przygotowywały sprzęt do nagrywania filmów.
Katarzynki i andrzejki
Postanowiliśmy zacząć od zapoznania się ze zwyczajami katarzynkowymi i andrzejkowymi. Wiadomości na ten temat szukaliśmy w Internecie oraz źródłach bibliotecznych. Dowiedzieliśmy się, że na naszych terenach wypiekano jędrychy. W miejscowej piekarni dziewczynki upiekły ludziki ze specjalnego ciasta, wkładając do niektórych z nich żółtka jajek. Tak przygotowane jędrychy służyły jako wróżba. Chłopcy podczas wieczoru andrzejkowego również przygotowali różnorakie wróżby ( z ziarna, kłosów zbóż itp.). Izbę wypełniły śmiechy i śpiewy.
Stroje
Na początku pracy stroje wypożyczaliśmy od zaprzyjaźnionej szkoły. Podjęliśmy jednak decyzję, aby uszyć własne. Problemem jednak stały się pieniądze. Zastanawialiśmy się, jak je zdobyć. Z pomocą przyszedł dyrektor szkoły, który zakupił materiał. My natomiast zorganizowaliśmy kącik słodkości oraz sprzedaż biletów na spektakl” Balladyna”. Za zarobione pieniądze opłaciliśmy krawcową. Byliśmy bardzo szczęśliwi, że mamy własne, piękne pałuckie stroje.
Wieczór wigilijny na Pałukach
Przygotowaliśmy przedstawienie, które pokazało zwyczaje bożonarodzeniowe. Wraz z rodzicami przygotowaliśmy potrawy wigilijne. Nie obyło się bez niespodzianek. Kiedy kończyliśmy nagrywanie do drzwi sali zapukał niespodziewany gość. Okazało się, że przyjechali do nas rówieśnicy z zaprzyjaźnionej szkoły z Niemczyna. Przywieźli nam podarunki i pięknie dla nas zatańczyli kujawiaka.
Heródka
Kiedyś na naszych terenach po kolacji wigilijnej chodzili od domu do domu kolędnicy. Składali domownikom życzenia i odgrywali tzw. Heródkę, czyli ścięcie króla Heroda. My postanowiliśmy odnowić ten zwyczaj. Mieszkańcy mogli obejrzeć Heródkę w kościele. Kolędnicy odwiedzili ich również w domu składając życzenia.
Portfolio
Następnie przyszedł czas, aby się zaprezentować. Do Akademii Pana Kleksa zawitały postacie baśniowe, które opowiadały o swoich zainteresowaniach i planach na przyszłość.
Wizyta w Muzeum Regionalnym w Wągrowcu
Nasza grupa spotkała się z kustoszem muzeum, aby lepiej poznać kulturę i sztukę pałucką. Pani etnograf opowiedziała o zbiorach muzealnych. Mieliśmy okazję poczuć się prawdziwymi twórcami sztuki ludowej. Wykonywaliśmy kwiaty z bibuły i krepy. Zdobyte umiejętności przekazaliśmy następnego dnia naszym młodszym kolegom w szkole.
Spektakl „ Balladyna”
W lutym przygotowaliśmy dla uczniów ze szkół Damasławka i Niemczyna inscenizację dramatu ”Balladyna. Scenariusz do spektaklu napisaliśmy sami. W grze aktorskiej wsparli nas koledzy i koleżanki z teatru „Stopka 2” z Niemczyna.
Mieliśmy przyjemność gościć w swoich skromnych progach koordynatorki projektu z ODN z Poznania: Panią Olgę Gałuszek i Panią Justynę Szychowiak oraz zaproszonych gości. Po spektaklu ugościliśmy wszystkich staropolskim jadłem. Koordynatorki spotkały się z nami i odbyliśmy ciekawą rozmowę. Panowała przyjemna atmosfera.
Nadmieniamy, że sztuka ta zastała zaprezentowana na Powiatowym Przeglądzie Małych Form Teatralnych w Wągrowcu. Wówczas zajęliśmy 3. miejsce.
„ Gdzie topory, miecze, łuki tam Biskupin i Pałuki”- Gwara Pałucka
Postanowiliśmy poznać język naszych przodków. Pani Agnieszka Grajek – nauczycielka historii- przygotowała dla nas ciekawą prelekcję o gwarze pałuckiej. Po takiej dawce wiedzy, którą otrzymaliśmy, postanowiliśmy zorganizować „I Międzyszkolny Konkurs Gwary Pałuckiej”.
Wizyta na zaproszenie Koła Gospodyń Wiejskich „ Perła” w Smuszewie.
Podczas spotkania Pani Kinga Biniewska opowiedziała nam o osadzie smuszewskiej sięgającej 740 roku p.n.e. Byliśmy zainteresowani tematem i zadawaliśmy mnóstwo pytań. Mieliśmy możliwość wyrabiania masła , przecierania ziarna na mąkę, pieczenia na kamieniu podpłomyków. Spróbowaliśmy smakołyków kuchni regionalnej. Wszystko było bardzo smaczne !
Wieczór legend
Uwielbialiśmy spotkania w naszej izbie. Pewnego wieczoru odwiedził nas Pan Marcin Pikula, polonista, autor książek i legend pałuckich. Opowiedział własne legendy o Damasławku i okolicach.
Misterium Męki Pańskiej
Największym naszym przedsięwzięciem była inscenizacja ostatnich godzin z życia Pana Jezusa. Uroczystość plenerowa zgromadziła ogromna widownię. Do pomocy włączyli się rodzice, instytucje i mieszkańcy Damasławka. Oglądający byli bardzo wzruszeni, ponieważ mogli przeżyć namiastkę wydarzeń sprzed 2000 lat. Całe wydarzenie było relacjonowane na portalu WRC Wągrowiec i w mediach społecznościowych. Nie zabrakło łez. Najbardziej wzruszająca była scena Zmartwychwstania Chrystusa. Aktorzy otrzymali ogromne brawa, a o przedstawieniu mówiono jeszcze przez następnych kilka dni.
Wielkanocna Palma
Nasza grupa projektowa wzięła udział w konkursie na „Najpiękniejszą Palmę Wielkanocną”, zorganizowanym przez Urząd Gminy oraz Parafię Damasławek. Nasza dwumetrowa palma zajęła 3. miejsce. Byliśmy dumni, ponieważ, ubrani w ludowe stroje pałuckie, udowodniliśmy, że młodzież pielęgnuje pałuckie tradycje.
Boże Rany
W ramach zwyczajów wielkanocnych, w domu jednego z uczniów, nagraliśmy Boże Rany. Ojciec gałązkami agrestu lub jałowca smagał jeszcze śpiących synów po nogach, co miało symbolizować rany Chrystusa. Po całej izbie rozlegały się krzyki naszych kolegów.
Święconka
W Wielką Sobotę, w pięknych strojach pałuckich, udaliśmy się do kościoła ze święconką, aby poświęcić pokarmy.
Lany Poniedziałek
Nasi chłopcy nie mogli doczekać się Lanego Poniedziałku. Już od dawna umawiali się na ten dzień. Zaczaili się na dziewczyny wracające z kościoła i oblali je wodą. Śmiechu było co nie miara.
Pożegnanie – podsumowanie projektu
Przykro, że czas tak szybko mija. Należało podsumować naszą pracę. Zaprosiliśmy na tę uroczystość Wójta Gminy, Przewodniczącego Rady Gminy, Dyrektora Szkoły, Rodziców i osoby, które pomagały nam w realizacji projektu. Przygotowaliśmy sprawozdanie z naszej pracy w postaci prezentacji i filmów. Podziękowaliśmy wszystkim tym, którzy wspierali nas w realizacji projektu. Szczególne podziękowania kierowaliśmy dla naszych pań koordynatorek. Otrzymały od nas upominki w postaci: świeczki, notatnika oraz herbatki melisy, aby uspokoić nerwy „które nieraz trzymały na wodzy z powodu naszego zachowania”. Koordynatorki również podziękowały nam za ciężką pracę, otrzymaliśmy od Nich prezenty w postaci starodawnego pióra.
Jesteśmy zadowoleni z wyboru tematu, gdyż jak powiedział Józef Piłsudski „Naród, który nie szanuje swojej przeszłości, nie zasługuje na szacunek teraźniejszości”.
